ناتوانی بانک مرکزی در نجات بورس

به گزارش اقتصادنیوز، عملیات بازار باز در هفته های اخیر سیری صعودی داشته است. آغاز مسیری صعودی تزریق پول در بانک ها در بازار باز از ابتدای نیمه دوم سال گذشته آغاز شده و در هفته های بعد نیز ادامه پیدا کرد. 

اتفاقی که در اثر سیاست دولت در راستای کنترل بورس صورت گرفت. دولت به منظورافزایش بازدهی بورس طی دستوری از بانک مرکزی خواهان کنترل نرخ بهره در سقف 20 درصد شد. 

در راستای تبعیت از این فرمان دولت، بانک مرکزی نیز نرخ سود در بازار بین بانکی را تغییر نداده و در مرز 14 تا 22 درصد ثابت نگه داشت. اما در عوض برای کاهش نرخ سود بین بانکی سعی کرد تا وضعیت بد نقدینگی بانک ها را با رشد بسط پول دربازار باز بهبود ببخشد.

اتفاقی که به باور برخی تحلیلگران می توانست تبعات تورمی به همراه داشته باشد.

بررسی عملیات بازار باز و نرخ سود بین بانکی

به طور کلی بانک مرکزی در بازار باز اوراق از بانک ها می خرد که این عملکرد به معنای تزریق پول در بازار باز باشد. این رقم در هفته های گذشته درنزدیکی مرز 90 همت قرار داشته و از ابتدای مهر ماه 1400 تاکنون تقریبا 9 برابر شده است، یعنی در حدود 1000 درصد افزایش.

این در حالی بود که این میزان رشد بسط پول در بازار باز باهدف کنترل شاخص بازدهی بورس صورت گرفته بود. 

مسیر هفتگی بورس در این مدت نشان می دهد این شاخص تا ابتدای بهمن ماه مسیر نزولی داشته و پس از برخورد با کف دوباره در سال 1401 صعودی شده و روند روبه رشد پیدا کرده اما نسبت به ابتدای مهر ماه تغییر چندانی نداشته است.

در ابتدای مهر ماه شاخص بورس تهران برابر با یک میلیون و 422 هزار و 105 واحد بوده که با 8.05 درصد رشد در نیمه اردیبهشت به یک میلیون و 543 هزار و 796 واحد رسیده است.

به عبارت دیگر با وجود رشد هزار درصدی بسط پول در بازار باز اما شاخص بورس تنها رشدی 8 درصدی دراین بازه داشته است.

از سوی دیگر نرخ بهره بین بانکی نیز همچنان در بالای سقف 20 درصد قرار دارد.

بررسی های آماری از روند نرخ بهره بین بانکی نشان می دهد در آخرین اطلاع آماری بانک مرکزی، این شاخص برابر با 20.44 درصد بوده رکورد سه ماه اخیر این شاخص است.

در نهایت همان طور که مشاهده می شود بسط بالای پول در بانک ها، نرخ سودرا نتوانسته پایین تراز مرز 20 درصد آورده و شاخص بورس نیز تغییر چندانی را ثبت نکرده است.

این در حالی است که برخی کارشناسان معتقدند که می تواند این رویکرد بانک مرکزی هم چنان تورم زایی در پی داشته باشد.